به گزارش مشرق، در انقلاب اسلامی ایران حوادث گوناگون بسیاری رخ داده است اما آنچه از سوی امام راحل «انقلاب دوم» لقب گرفت، تسخیر سفارت آمریکا در ایران بود. امروز، 13آبان و روز مبارزه با استکبار جهانی و سالروز تسخیر لانه جاسوسی است. در این زمینه کتاب‌هایی به رشته تحریر در آمده که در ادامه به دو مورد از آنها اشاره می‌شود.
انقلاب دوم(تسخیر لانه جاسوسی آمریکا)، آثار و پیامدها
این کتاب نوشته آقای احمدرضا شاه علی یکی از کتاب‌های مهم در موضوع تسخیر سفارت آمریکاست.فصل نخست این کتاب در بردارنده کلیات است و در آن به مفاهیم، سابقه تاریخی احتمالی چنین اقداماتی، تاریخچه و سیر توصیفی اشغال سفارت آمریکا و نیز مباحث حقوقی، اشاره شده است. در فصل دوم، مواضع و نظرهای نیروهای سیاسی آن زمان در برابر این واقعه جمع‌آوری شده و در فصل سوم آثار و پیامدهای داخلی تسخیر لانه جاسوسی و فصل چهارم نیز به آثار و پیامدهای خارجی این اقدام می‌پردازد.
از نقاط متمایز این کتاب، بررسی و موضع از لحاظ حقوقی و بیان نظرات فرانسیس آنتونی بویل استاد حقوق دانشگاه ایلینویز آمریکا و استناد او به اصل دفاع مشروع پیش‌گیرانه برای تبیین تسخیر سفارت آمریکاست احمدرضا شاه علی دلایل زیر را جزء عوامل و دلایل اشغال سفارت بیان می‌کند: تسخیر سفارت واکنش طبیعی به 25 سال توهین و تحقیر ملت ایران توسط آمریکا و دست‌نشانده آن شاه بود. تسخیر سفارت برای مقابله با توطئه گری های آمریکا در برابر انقلاب اسلامی اقدامی پیش‌گیرانه بود. سفر شاه به آمریکا و حمایت آمریکا از او خاطره کودتای 28 مرداد سال 1332 در ذهن مردم ایران را یادآوری می‌کرد. عملکرد دولت موقت سبب شد تا عده‌ای با هدف در تنگنا قرار دادن و استعفای آن سفارت را تسخیر کنند. انقلاب دوم(تسخیر لانه جاسوسی آمریکا) آثار و پیامدها به قلم احمدرضا شاه‌علی به رشته تحریر درآمد.
«استقلال ایرانیان زیر نفوذ بیگانگان»
عنوان کتابی است که با موضوع نفوذ و تسلط بیگانگان بر ایران و به زودی منتشر می‌شود. برای تألیف این کتاب از اسناد لانه جاسوسی استفاده شده. به همین مناسبت در آستانه روز آبان۱۳ با محقق و پژوهشگراین کتاب به گفت‌وگو نشسته‌ایم.
آقای جواد کاموربخشایش، درباره این اثر گفت: «استقلال ایرانیان زیر نفوذ بیگانگان» که با همکاری دکتر جاوید قاسم‌پور در دو جلد نوشته شده است، فرایند نفوذ و تسلط کشورهایی مانند روسیه، آمریکا و انگستان را در دوره‌های مختلف بر ایران بررسی می‌کند.
این مؤلف ادامه داد: این کتاب بخش‌های مختلفی دارد که بخش نخست آن مرتبط با بسترسازی نفوذ این سه کشوردر برهه‌های مختلف است. این نفوذ و سلطه از روسیه شروع می‌شود، بعد هم انگلستان و آمریکا درصد نفوذ و سلطه برمی آیند. از دوره قاجار که بخواهیم بررسی کنیم، اول روسیه نفوذ و بعد انگلستان ورود پیدا می‌کند وآرام‌آرام و به تدریج سر و کله آمریکا هم پیدا می‌شود.
کامور بخشایش افزود: این کشورها با عقد قراردادهای مختلف در ایران نفوذ پیدا و در دوره‌های طولانی سلطه گری می‌کنند. آنها با امتیازهایی که از ایران می‌گیرند، استقلال کشور را مخدوش می‌کنند. با بحث نفت و استخراج آن، پای آمریکایی‌ها به میان کشیده می‌شود که در سه مرحله، بر ایران تسلط پیدا می‌کند. مرحله نخست بسترسازی برای نفوذ است که تمام امکانات و راه‌ها را شناسایی می‌کند. این نفوذ که فرهنگی هم هست، در دوره پهلوی به اوج خود می‌رسد. او ادامه داد: در مرحله بعدی بحث تسلط و سلطه گری است. از سال ۱۳۳۲ تا زمان پیروزی انقلاب اسلامی این سلطه ادامه پیدا می‌کند.
در این دوره، شاهد عقد قراردادهای زیادی هستیم که رژیم پهلوی در اختیار آمریکایی‌ها قرار می‌دهد. آمریکا از همه لحاظ برایران تسلط پیدا و در تمام امور دخالت می‌کند و حکومت‌های دست نشانده خود را سر کار می‌آورد و هدایت می‌کند. این دولت‌های دست‌شانده، مطیع تمام قد دولت‌های آمریکا هستند.این پژوهشگر تاریخ معاصر ایران گفت: این مساله به ویژه از سال ۱۳۴۰ بیشتر قدرت پیدا می‌کند و در همین سال‌هاست که حضرت امام خمینی؟ره؟ آگاهی‌بخشی می‌کنند و نهضت امام شروع می‌شود. ولی با تمام این مخالفت‌های روحانیون این تسلط ادامه پیدا می‌کند.
البته برای این که ظاهر سازی کنند یک بخش‌هایی را کوتاه می‌آیند؛ اما در زیرساخت‌های کشور، برنامه‌های درازمدت خود را در حوزه‌های مختلف فرهنگی، سیاسی و اقتصادی ادامه می‌دهند که این تسلط و سلطه تا انقلاب اسلامی ادامه پیدا می‌کند.او افزود: در بخش انتهایی، دوران پس از پیروزی انقلاب را بررسی می‌کنیم. سال‌های اول انقلاب را روایت کردیم و اثبات می‌کنیم که پایان سلطه این کشورها بر ایران اتفاق می‌افتد و با انقلاب، بر سلطه آنها خط بطلان کشیده می‌شود.
کامور بخشایش ادامه داد: با توجه به تأکیدات مقام معظم رهبری که اسناد لانه جاسوسی بیشتر مورد مطالعه و پژوهش قرار بگیرد، این اثر تکیه زده است براسنادی که از آن لانه جاسوسی به‌دست آمده است. این کتاب نشان می‌دهد که چقدر بیگانگان برایران نفوذ و سلطه داشته‌اند. البته در بخش نخست کتاب، از منابع معتبر دیگر بهره‌برداری شده‌اند تا نشان داده شود که نفوذ در ایران چطور شکل گرفت.به گفته جواد کامور بخشایش، این کتاب در دو جلد برای نسل جوان تألیف شده است.او گفت: تلاش عمده مولفان در این دو جلد این است که کشورهای سلطه‌گر به چه قصدی و با چه برنامه‌ای در ایران نفوذ و برای نفوذ خود چطور بسترسازی کردند و چقدر سلطه‌شان تداوم پیدا کرد و چه اهدافی از این نفوذ داشتند. کامور بخشایش در انتها یادآوری کرد: در نگارش هم سعی کردیم به زبان ساده‌تر مسائل پیچیده را بیان کنیم تا نسل نوجوان و جوان هم بتواند نسبت به تاریخ معاصر آگاهی پیدا کند.
منبع: صبح نو
